donderdag, oktober 13, 2005

Bibliofilie, zegen of vloek?


Het heeft ruim een week pijpenstelen geregend op Kreta.
Ikzelf vond het een genot, die regen -na maanden van hitte-, mijn gasten dachten daar natuurlijk anders over.
Frappant vind ik dat ik bij de eerste regenval altijd het gevoel krijg dat het eiland weer van de Kretenzers zelf is. De inwoners trekken bij de eerste drupjes hun winterjassen aan en ineens vallen de toeristen uit de toon met hun bermuda’s en sandalen, banjerend door de regenplassen, met hun gezichten op onweer.
Terwijl er op de gezichten van de inwoners een spoor van verlichting te bespeuren valt:
het einde is in zicht…..alsof de regen het einde van het toeristenseizoen aankondigt.
Nog even…

Op één deze regenachtige dagen heb ik een middag doorgebracht bij een bijzondere Kretenzische familie woonachtig in het dorpje Kalives.
Bij deze mensen staat altijd de deur voor me open. Zodra ik er binnenkom verzamelt het gehele gezin zich in de huiskamer om me heen, allemaal door elkaar schreeuwend en of ik honger heb of niet, ik MOET mee-eten.
Meestal krijg ik ook een fles olijfolie mee als ik vertrek, of gruwel, een geslachte kip uit de tuin.
Er wonen hier 8 mensen (opa en oma gaan hier écht niet naar bejaardentehuis!).
Deze mensen hebben niet veel, maar ze hebben ook niet veel nodig.
Ik moest vroeger nog wel eens grinniken om de oma in dit gezin. Dan moest ik bijv. stante pé naar Nederland bellen, want ze had op de radio gehoord dat er oorlog was uitgebroken.
Of ze waarschuwde me vooral voorzichtig te rijden op de snelweg: ‘want die zit vol met rukkers en eikels!’ (zegt een 92-jarige).

Deze mensen hebben het door, ‘Eenvoud is Bliss’.

Waar wij allang het spoor bijster zijn, kennen zij het geheim des levens.
Samenzijn.
Gezelligheid.
Hard werken op het land.
Familie.
Lekker –en gezond- eten en niet teveel poespas.
Van intelligente mensen in Holland vind ik het vaak onbegrijpelijk dat zij nooit een boek lezen, maar bij dit gezin hier staat niet eens een boekenkast en vreemd genoeg kan ik het van hun hebben.
De Bibliofiel denkt het geheim des levens in zijn boeken te vinden, maar is dan het niveau van de basis al ontstegen.

Ik citeer de schrijver Bernlef, in interview met vrouwenweekblad Libelle (tja heren, hoe zou U anders ooit dit citaat kunnen lezen dan via mijn log):
"Allemaal hopen we dat er een soort verklarend principe is dat overzicht en Zin geeft. Ik denk dat de meesten van ons het grootste deel van ons leven een poging doen om controle te krijgen, grip. Er zijn bijvoorbeeld veel mensen die iets verzamelen. Zij halen hun gevoel van macht en overzicht uit het compleet maken van iets: bv. alle boeken van een geliefd schrijver. Alsof de wereld zo begrepen kan worden. Terwijl we weten dat het zo niet werkt. Als we dood gaan, wordt al die rotzooi die wij bij elkaar hebben verzameld door onze kinderen verdeeld of naar de rommelmarkt gebracht. "

Soms is de ontwortelde boekenliefde geen zegen meer maar een vloek.
Zoals nu.
Ik zit middenin een verhuizing en ben tot de conclusie gekomen dat ik net zoveel boeken heb als spullen. Ik verwacht zeker 10 dozen vol met boeken te pakken.
Het geeft me nu al slapeloze nachten. Waar ga ik mijn boeken VEILIG opslaan? Over mijn andere spullen zit ik nauwelijks in zolang mijn boeken maar ongeschonden de winter doorkomen. Momenteel ben ik een toepasselijk boek aan het lezen van Ed Schilders, genaamd ‘Literaire curiosa en rariora, boekenvrienden en bibliomanen.’. Daarin kan de boekenvriend lezen hoe heb met hem af kan lopen als zijn hobby uit de hand loopt.
Mijnheer Schilders heeft talloze geweldige voorbeelden verzameld.
Voor de Boudewijn Büch-fans: Boudewijn Büch heeft na lezing van dit boek een brief gestuurd aan Ed Schilders dat hij het in een avond had uitgelezen en ervan genoten had!
Er staat een link bovenaan mijn pagina naar de Essays van Ed Schilders, veel mooie stukjes over boekenliefde.
Ed Schilders schrijft over allerlei vormen waar het ‘een beetje mis is gegaan’:

Bibliomanie: De Bibliomaan is niet meer geinteresseert in het werkelijk lezen van de boeken die hij bezit. Het gaat nu om een ziekenlijke neiging ze te bezitten, indien nodig heilige alle middelen het doel. Er zijn veel voorbeelden van Biliomanen bekend waarbij diefstal of moord niet meer geschuwd werd.
Biblioklast: Iemand die boeken vernielt door er bepaalde blz. Uit te scheuren, die hij in zijn verzameling wil voegen.
Bibliopath: Iemand die ziek word door de aanwezigheid van boeken.
Bibliophag: Iemand die letterlijk boeken verslind door ze op te eten (en vaak gelooft dan de kennis in zijn lichaam op te kunnen nemen).
Bibliophobe: Iemand die bang is voor boeken.
Biblioskop: Iemand die boeken doorbladerd zonder ze te lezen
Bibliotaph: Iemand die zijn bibliotheek voor de rest van de wereld verstopt (om zichzelf er vervolgens levend in te begraven).
Bibliolatrie: Een dusdanige verheffing van 1 bepaald boek dat er geen andere boeken meer geduld worden.
Bibliolythie: Behoefte om boeken te vernietigen, wat kan eindigen in heksejachten en openbare boekverbrandingen.
Biblioverser: Iemand die boeken voor een ander doeleinde gebruikt als lezen. Ja inderdaad: ook om sexuele handelingen mee uit te voeren (mijn fantasie laat me hier even in de steek, ik kan mij enkel een vorm van sm voorstellen waarbij men elkaar met de boeken ervan langsgeeft?).


Zelf zit ik denk ik tussen Bibliofilie en Bibliomanie (nog wel dichter tegen Filie). Ook ik heb boeken in mijn kast staan die mij door hun aanwezigheid blij maken, maar waarin ik in geen jaren een letter heb gelezen. En ik moet ook altijd meer hebben.
Mijnheer Schilders zijn boek is gevaarlijk voor boekliefhebbers. Na het lezen van het hoofdstukje ‚Een reisbibliotheek op zakformaat’, wil ik het boek ‚The Book on Books’ óók hebben (na zijn enthousiast betoog). Dit boek (dit lijkt wel een raamvertelling over een boek in een boek) van de hand van Mr. Jackson moet HET naslagwerk over boeken, bibliofilie en bibliomanie zijn.

HEBBEN!

En zo komt er geen eind aan....

Ik zeg het je. Dat gezin waarover ik schreef, in het kustdorpje Kalives. Zij hebben het door.


14 opmerkingen:

Unknown zei

Ik neem aan dat Anatomy of Bibliomanian van Jackson Holbrook bedoeld is? Dat boek is, hoewel wat verouderd, nog wel "in print". En anders is het via Ebay ook vrij eenvoudig te vinden.

Unknown zei

Bibliomania, zonder n uiteraard...

Bibliofilos zei

Ja, dat boek bedoel ik. Ik had 'm al op internet getraceerd, en ga hem binnenkort aanschaffen! Merci. Heb je het boek in bezit? Wat vind je ervan?

Unknown zei

Nee, ik heb het niet, maar het is het standaardwerk over dit onderwerp, en dus een boek dat ik inderdaad ook ooit nog eens wil aanschaffen.

boekengek zei

Op woensdag 12 april 1989 kocht ik voor 14 gulden 90 (7.22 Euro nu) bij antiquariaat Aleph aan de Vismarkt in Utrecht het boek van Ed Schilders. Het was een ware openbaring! Vandaag, na het lezen van je stukje, haalde ik het uit de kast, de snede is vergeeld, de kaft voelt wat plakkerig, maar het is nog in goede staat. En zo gaat het inderdaad Bibliofilos: boeken verdwijnen soms voor vele jaren in de kast, maar eens komen ze weer te voorschijn en vannacht ga ik het opnieuw lezen.
Ik heb te doen met je verhuizing -- als ik kan helpen, geef maar een belletje!

Bibliofilos zei

Bedankt voor je aanbod :-). Kreta ligt ook om de hoek, dus ja graag. :-). Het lijkt erop dat ik een oplossing heb gevonden voor het boekenprobleem. Een vlaamse vriendin hier ter plaatse heeft aangeboden mijn boekenkasten+boeken bij haar te laten overwinteren. Daar in ieder geval geen probleem met vocht, etc. ook geen honden (ik heb ooit exact 5 dagen een hondje in huis genomen totdat het hondje mijn boekenkaften begon op te eten). Wel kindje die evt. boeken als kleurboek kan gebruiken, maar ja dan zetten we maar de minst geliefde boeken op de laagste hoogte en hopen we dat het nog even duurt voor zij haar boekenliefde ontwikkeld (met mij als peettante komt dat vast wel goed). Maar in ieder geval: mijn boeken hebben een huisje gevonden. Nu ik nog.

Anoniem zei

U zoudt natuurlijk van de boeken een weelderig gewelf kunnen bouwen; niettegenstaande de regen water in het eten laat druppelen. Verstandig is het om encyclopedieën als steunbalken te gebruiken, en pamfletten als dakpannen, al dan niet afgewerkt met ander voegsel. Uw eigen boekenhuis! Pas wel op voor de geit Amaltheia, die als voedstergeit de eeuwige honger heeft!

Anoniem zei

Kun je hier gewoon reageren?
Geweldige site!!!
Je leest boeken, je houd van boeken - en je woont en schrijft over het leven in het buitenland!
Mijn vrouwelijke tegenpool?
(zie: mijn live-site provencedagboek.web-log.nl, de Provence verschilt niet zoveel van Kreta: hehe: die toeristen zijn weer weg, en een Hollands buitje op zn tijd, mooi, lekker! Ik ga buiten staan! Die grijze wolken voor een keertje!!!)

Anoniem zei

@ boekengek: de kaft van deze boekenserie kleefde volgens mij al toen ze nieuw waren... een bevindelijke stofkaft, geloof ik?
(helaas bevinden mijn meeste boeken zich niet bij mij in de Provence, zodat ik het niet kan nakijken)
Boeken verhuizen: een HELLL

Anoniem zei

aha, zo werkt dat.
de laatste anonymus was literatuuraire.

Anoniem zei

Gelukt!

Anoniem zei

Niet gelukt.
Tsjongejonge.
IK dus

Bibliofilos zei

literaturaire, dag tegenpool. Ja hier op Kreta is het ook bewolkt vandaag. Met je eerste post was het overigens wel gelukt normaal te posten? Geeft niet hoor...lijkt zo nog wat op mijn site....12 comments al. Je Provence dagboek ziet er prachtig uit. Ik hou het toch maar bij 1 website, gaat al genoeg tijd in zitten. Probeer beetje Boeken en Griekenland door elkaar te weven. Vind het altijd mooi om te zien als mensen ergens wonen en met zoveel enthousiasme over deze plaats praten. Als je ergens geboren en getogen bent zie je de schoonheid in je omgeving snel niet meer, maar mensen die in een ander land gaan wonen doen dat over het algemeen uit liefde voor dat land. Eigenlijk zijn we geluksvogels, niet?

Anoniem zei

Ja: geluksvolgels, dat zijn wij. Ik vraag me weleens af of de Provencalen de Provence ook zo zien als ik, maar meestal zijn ze behoorlijk chauvinistisch - politiek is merde, maar het land geweldig. Misschien missen Hollanders dat, of is NL echt lelijk.
Ik heb 2 blogs omdat het een niet samen gaat met het ander: pure literaire kritiek (al ga ik de laatste tijd de wat populairdere kant uit) en in de ander zowel provencaals dagelijks leven maar ook provencaalse observaties over het nieuws - ik heb zelfs 3 blogs... Literatuuro nog op het volkskrantblog, want een blog wat over franse boeken en literatuur gaat, kan niet gaan over andere boeken, onderwerpen - en zoals je ook ziet, het zijn allemaal kleine logjes, niet mooie verhalen zoals jij ze maakt.
Het is een keuze, het is iets nieuws, is het geliberaliseerde kunst, is het gesocialiseerde, vrije mening? Wat zijn blogs???
Reacties--- dat is een ander verhaal. Wie reageert? Waarom, waarom niet? Hoe is het hier?
Mijn weblogs, je kunt het zien, genereren bijna geen reacties. Zijn ze bang? Het ermee eens? Zal het ze reetroesten? Zelfs daar kom je niet achter. Ik scheld ze uit, ik vlei en aai ze: niks werkt. Luiheid? Bang voor mijn hoon? Ik weet het niet, binnenkort haal ik mn schouders op.

Binnenkort, begin november, ben ik in Nederland. Een antiquariatendag pas ik altijd in. Lijkt je dat wat? Ik ken de adressen in Amsterdam een beetje, maar in dat antiquariatendorp B. ben ik nog nooit geweest. Daar ga ik nu zeker heen. En ook een dagje A'dam.
Enfin, samen meer lol dan alleen?
meijsing@linuxmail.org

Met vriendelijke groeten,
Erik