zondag, december 31, 2006

Manuscripten (deel 2)

Uw manuscript is gereed en U bent er psychisch klaar voor om hem de wereld in te sturen, het spreekwoordelijk voor de leeuwen te werpen.
U stuurt uw geesteskind naar een uitgeverij.
Wat gebeurt ermee vanaf het moment dat U het loslaat?


1) Bij de uitgeverij waar ik nu werk komt in de eerste instantie alle post eerst bij de receptie binnen en wordt ook door de receptioniste geopend. Alle manuscripten worden op een stapel verzameld.
2) Wanneer de receptioniste er de tijd voor heeft voert zij de adresgegevens, tezamen met de titel van uw manuscript in de computer in. Voordeel van dit verwerkingssysteem is dat het tijdens het invoeren direct aangeeft of U hetzelfde manuscript al twintig maal eerder heeft ingezonden.
3) Vervolgens stuurt de receptioniste een standaardbrief (of een e-mail) naar de schrijver. In deze brief staat dat het manuscript in goede orde ontvangen is en dat de beoordeling enkele maanden in beslag zal nemen. Ook staat erbij vermeld dat U uw manuscript terug gezonden krijgt indien U voldoende frankering heeft bijgevoegd en dat bellen of corresponderen over de gang van zaken geen zin heeft.
4) Uw manuscript verhuist nu naar de volgende stapel: De nog te beoordelen manuscripten...
5) Af en toe neemt een redacteur enkele manuscripten van deze stapel mee naar zijn kantoor. Hij/zij leest uw begeleidende brief, uw synopsis en de eerste bladzijde van uw werk. Mocht uw werk smaken naar meer, zal hij/zij random nog wat passages lezen. Vindt hij/zij het werkelijk interessant dan zal hij/zij het doorgeven aan een collega redacteur om de mening te toetsen.
6) Grootste kans is helaas dat uw manuscript op de laatste stapel beland, terug bij de receptie. De afgewezen-manuscripten-stapel.
7) De receptioniste neemt uw manuscript nogmaals ter hand, en voert in de computer de datum in dat uw boekwerk afgewezen werd.
8) Vervolgens print zij een standaard afwijzingsbrief uit. (Wij danken U voor uw manuscript maar zullen niet overgaan tot publicatie. Over de beoordeling kan niet gecorrespondeerd of getelefoneerd worden...blabla...). Onder de brief staat mijn handtekening. Houd er dus rekening mee dat de persoon die U deze brief toestuurt geen enkele invloed heeft gehad in de beoordelingsprocedure, maar slechts de messenger is. De afwijzingsbrief wordt altijd per post naar U toegezonden (niet per e-mail), indien U voldoende postzegels heeft bijgevoegd samen met uw manuscript.
9) De manuscripten die zonder frankering bij de uitgeverij zijn binnengekomen worden na afwijzing nog een maand of twee bewaard.
In deel 3: Enkele tips (deze vertegenwoordigen enkel mijn persoonlijke mening) om uw kansen te vergroten!

zaterdag, december 30, 2006

Manuscripten (deel 1)

Iedere dag komen er bij de uitgeverij waar ik nu als receptioniste werk manuscripten binnen. Veel mensen verlangen naar een carrière als schrijver. Volgens schattingen dromen één miljoen mensen ervan ooit een boek te publiceren. Vierhonderdduizend Nederlanders hebben al een manuscript klaarliggen. Een paar duizend Nederlanders (inclusief de gevestigde schrijvers) zien komend jaar deze droom werkelijkheid worden. Enkele tientallen kunnen van het schrijverschap leven.
Dat zijn de harde feiten.


Het zal U dan ook niet verbazen dat er van de gemiddeld tien à twintig manuscripten die bij de uitgever per week binnenkomen, ruim 99,5 % wordt afgewezen.
Afschrikwekkende cijfers; Ook ik koester de onwezenlijke droom mijzelf ooit schrijfster te mogen noemen. En nu ik de dagelijkse stroom papieren dromen binnen zie vallen kan ik niet om de realiteit heen.

Uiteraard denkt een ieder die zijn manuscript naar een uitgever toe stuurt, dat de wereld hierop zit te wachten. Dat hij/zij een meesterwerk heeft gecreëerd.
Ik kan U verzekeren dat dit niet zo is! Bij het inschrijven van de manuscripten (dit is mijn taak) lees ik uit pure nieuwsgierigheid de begeleidende brief, de synopsis en de eerste alinea’s door. Vaak overvalt de slaap me al na de eerste bladzijde. Op zich is deze bezigheid zeer leerzaam, mocht ik ooit zelf een manuscript willen insturen.
Je krijgt een redelijk beeld over hoe het dus niet moet:
  • UITERMATE BELANGRIJK: Wees niet brutaal of zogenaamd grappig in de begeleidende brief. Zo ontving ik vorige week een manuscript met de arrogante opmerking erbij dat binnen twee weken antwoord verwacht werd. De tijd die hiervoor staat is minimaal enkele maanden. Soms ontbreekt de begeleidende brief geheel en heeft men enkel een memo op zijn manuscript geplakt met zijn adresgegevens. Zorg er ook voor dat er geen spelfouten in de begeleidende brief of synopsis staan. Dit komt onprofessioneel over. Wees in de begeleidende brief niet denigrerend over uw eigen werk. Ik heb al in een aantal brieven het volgende zien staan: ' Ik weet dat het nog niet zo goed is, maar ik hoop het met uw aanwijzingen te kunnen bijschaven.' Waarom zou een uitgever geïnteresseerd zijn in een manuscript dat U zelf niet goed vindt?
  • Er komen talloze therapeutische werken binnen. Mensen die een persoonlijk drama van zich afgeschreven hebben. Vaak herken je dit aan de begeleidende brief, waarin de schrijver vertelt een verleden vol incest of een alcoholverslaving te hebben overwonnen. Deze verhalen zijn vaak onleesbaar. Men heeft de neiging om over hetgeen dat ‘dicht op de huid’ zit in dagboekvorm te schrijven, zonder karakters duidelijk neer te zetten. Die kent de schrijver door en door, maar zijn lezer niet. Ook kan de schrijver van het drama niet objectief beoordelen of zijn verhaal interessant zal zijn voor een breed publiek. Een mate van afstand tot uw verhaal is belangrijk.
  • Lees goed de vereisten die gesteld worden aan het ingezonden manuscript door en volg deze! Regelafstand, wijze van inbinden, begeleidende brief, etc. Er komen regelmatig manuscripten binnen per e-mail of CD-Rom. Deze worden niet in beschouwing genomen. Twee weken terug kwam er per post een tweehonderd bladzijden tellend, handgeschreven manuscript binnen. De begeleidende brief was geschreven op eigen briefpapier (de man was ooit huisarts) met een groot kruis door het adres getrokken en het nieuwe adres in een bejaardentehuis eronder geschreven. Normaliter stuurt de uitgever een manuscript niet terug indien men geen postzegels bijvoegt. Er is voor dit manuscript een uitzondering gemaakt.
  • Controleer van tevoren of uw manuscript wel past bij de uitgeverij van uw keuze. Er komen regelmatig manuscripten voor kinderboeken of kookboeken binnen; Deze publiceren ze bij de uitgeverij waar ik werk echter niet. Verricht vooronderzoek en zet in uw brief waarom uw manuscript bij de uitgeverij van uw keuze past.
Dit waren een paar tips over wat U niet moet doen. In de volgende delen: Wat gebeurt er met uw manuscript en wat moet U nu juist (mijns inziens) wel doen?

woensdag, december 20, 2006

Acteur schrijft boek


Wat zijn de vereisten voor het schrijven van een megaseller? Talent? Doorzettingsvermogen? Een mate van krankzinnigheid?
Ongetwijfeld (ik ben een optimist) helpen bovenstaande, maar handiger is het als je een sluiproute kent. Doordat je al een bekend acteur bent bijvoorbeeld. Je naam heeft al in neon-letters op een billboard gehangen. Je foto op een pak cornflakes gestaan. Mensen krijgen een warm tintelend gevoel van binnen bij het horen van je naam.
Dan is het interessant als je meent dat je ook nog iets te vertellen hebt.
Zo las ik vorig weekend ‘De heetste stad’, het debuut van (acteur) Ethan Hawke.
In het engels heet dit boek ‘The hottest state’, maar ‘De heetste provincie’, dat ligt niet zo lekker in de mond. Deze acteur heeft 'het' allemaal. Talent en doorzettingsvermogen (in ieder geval als acteur), een moeilijke jeugd - hij heeft jaren met zijn moeder op straat gewoond- en veel vrouwen krijgen een warm gevoel van binnen bij het horen van zijn naam. Logisch vervolg? Een boek schrijven!
Ik kocht dit boekje voor 1 euro op het Waterloopplein (gezegend zij deze markt).
Het was een heel aardig boekje. Ik was er niet door omvergeblazen, maar het maakte de treinreis naar en van Groningen wat draaglijker.
Ethan Hawke verteld in ‘De heetste stad’ het verhaal van de 21-jarige William. Deze jonge acteur komt uit een gebroken gezin en heeft zijn studie niet afgemaakt. Hij neemt geregeld een meisje mee naar huis en alles draait om seks. Tot hij de net zo oude (of jonge) Sarah tegen komt. Hij wordt smoorverliefd op dit complexe meisje; Ze drijft hem tot complete waanzin, en het duurt maanden voordat ze hem toelaat in haar bed.
Dit boek is niet baanbrekend, het verhaal is cliché. De lezer ziet van mijlenver dat Sarah met zichzelf in de knoop zit en de relatie gedoemd is te mislukken. De jongeren hebben nog geen zelfkennis maar hopen desondanks samen zichzelf te vinden. Een toverformule voor liefdesverdriet.
Maar daar ligt ook de kracht van dit boek. De herkenbaarheid.
Ondanks dat de lezer weet dat deze relatie op een drama gaat uitlopen, je beter niet gepassioneerd verliefd moet worden op iemand die met zichzelf overhoop ligt en al helemaal niet als je net volwassen bent, begrijpt iedereen waarom de hoofdpersoon niet anders kan.
Sterker nog, de lezer stond ooit in zijn schoenen.
Wil je even een paar uurtjes terug naar die tijd dat je net de puberteit achter je liet en dacht dat je zo volwassen was? Terug naar die verre herinnering aan die ene persoon waardoor en waarvoor je je zo belachelijk gedragen had?
En daarna het boek dichtslaan, een blik in de spiegel werpen en het even niet zo erg vinden dat je geen twintig meer bent?
Lees dan ‘de heetste stad’ van Ethan Hawke.

dinsdag, december 19, 2006

Nieuwe job

In Amsterdam is het gelukkig niet moeilijk om werk te vinden. Ik had vrij snel twee banen op het oog:
  1. als medewerkster in een reisburo en
  2. als receptioniste bij een bekende uitgeverij.
Ik koos voor nummero dos. Ondanks dat het een part-time functie betrof (22 uur pw). Gewoon puur om het feit dat ik daar omringd zou zijn door boeken, boekliefhebbers en schrijvers. De dagen voor mijn eerste werkdag had ik visioenen over hoe opwindend alles zou zijn. Ik zou de grootheden ontmoeten en zinderende gesprekken voeren over literatuur.
In de praktijk bleek het toch iets minder spannend. Ok, ik heb een aantal bekende schrijvers ontmoet (langs de receptie zien lopen) of gesproken (ehh...doorverbonden).
So what!
Maar het bedrijf weet uitstekend deze werknemer te motiveren. Je mag aanwezig zijn op boekpresentaties en er mogen boeken mee naar huis om te lezen.
Je zou het voor minder doen.

zondag, december 10, 2006

Wat ik vandaag niet leuk vond in Amsterdam:

- Bijna aangereden worden op je fiets, door iemand die verkeerd voorsorteert, en je daarna voor kanker**** uitmaakt
- Je kunt zeggen wat je wilt, ik vind het koud
- Best veel mensen hier

Wat ik vandaag wel leuk vond in Amsterdam:

- BOEKENBEURS van kleine uitgeverijen in Paradiso!
Een verzameling boekenkramen vol bibliofiele werken. Geschept papier, beperkte uitgaven, waar aandacht is geschonken aan alle facetten die van een boek een kunstwerk maken.

Momenteel voor mij een ware boekenhel, nu mijn portemonnee zijn bodem toont. Maar enkel rondstruinen geeft al inspiratie; Een soort van boekenmuseum: kijken, kijken, maar niet kopen.
Toch KAN ik niet op een boekenbeurs rondlopen en NIETS kopen. Het is een soort van heiligheidschennis. Dus voor vijf euro een heerlijk klein boekje van ‘Jos van Waterschoot’ aangeschaft, genaamd: Van hooggeleerde heren, opstandelingen en pornografen. Een wandeling door de geschiedenis van de boekhandel in Amsterdam.’
Wandelen, leuk. Literair wandelen, nog leuker!
Nu ik de dagelijkse boekenmarkt in de Oudemanspoort ontdekt heb, de boekenmarkt iedere vrijdag op het Spui en de antiquariaten in de negen straatjes begin ik het steeds leuker te vinden om in Amsterdam te wonen. Het blijft een ontdekkingsreis.
Project 2007: alle leuke antiquariaten in Amsterdam in beeld brengen!

Ook aanwezig op de boekenbeurs was mijnheer Wijnand Steemers, eigenaar van antiquariaat/uitgeverij Leida te Wageningen. Zelf is de man naast uitgever en winkeleigenaar ook schrijver en kunstenaar. Een paar weken terug stapte ik zijn winkel binnen om vervolgens met een stapel van zijn boeken en dichtbundels de zaak te verlaten, onder voorwaarde ze op mijn weblog te bespreken. Ik ben er echter nog niet aan toegekomen om ze aandachtig door te lezen. Het was te laat om weg te duiken, dus enigszins beschaamd stond ik voor zijn neus. Komt. Binnenkort.

In de kelder van Paradiso was live-muziek en poëzie en het café werd bevolkt door hippe, intelligente, levendige wezens, die met een stapel boeken op hun tafel van hun wijn aan het genieten waren.
Mensen die lezen zijn leuker. Het is een feit.
Neem mij nou. Ik bedoel maar.

vrijdag, december 08, 2006

Fantastica


'Fantastica' was een feest van herkenning.
Vorige week las ik Merel Rozes debuut. Tot en met hoofdstuk veertien vond ik het heel aardig. Daarna werd het gewoonweg geweldig en kon ik het niet meer wegleggen.

Het deed me terugdenken aan mijn verhouding met een Noorse Koerd (of was het een Koerdische Noor?) een aantal jaren terug. Ik ontmoette hem op Kreta en het was, voor mij, liefde op het eerste gezicht. We hadden alles gemeen, dit was voorbestemd.
Hij was nauwelijks terug in Noorwegen of ik had al een ticket geboekt voor een verblijf van een maand naar Tromsǿ, waar hij woonde. Dat ik hem overdag niet mocht bellen vond ik niet raar, want dan zou ik hem tijdens zijn lessen storen.
Dat hij de telefoon nooit direct opnam, maar altijd later terug belde, daar ging ik aan voorbij.
Toen hij me een week voor mijn vertrek naar Tromsǿ vertelde dat hij overgeplaatst zou worden naar Bergen en dat ik hem daar moest opzoeken (en dat kon helaas niet langer dan een week in verband met zijn stage), geloofde ik hem.
En dat ik ook niet bij hem thuis kon logeren omdat zijn huisbaas geen bezoek tolereerde en we daarom in een geweldig hotelletje zouden verblijven, zelfs dat wist hij me haarfijn te verklaren.

In Bergen vertelde hij me – no shit – dat hij moeilijk bereikbaar was omdat hij als tolk werkte. Hij vertaalde de onverstaanbare uitingen van gearresteerde terroristen. Was een groot geheim.
Huh?
Maar…hij was het nog steeds helemaal. Wie weet was het wel waar?

Dat dit verhaal geen gelukkig einde had kan men misschien al wel raden.
Van de ene op de andere dag was hij van de aardbol afgevallen en kwam het besef dat hij waarschijnlijk heel knus met vrouw en kind in Tromsǿ woonde. Misschien zelfs wel anders heette.

Fantastica bracht deze herinnering bij me terug. Het wantrouwen dat ik voelde, de blinde verliefdheid waardoor ik naar excuses zocht, het gevoel zo dom als het achterwerk van een varken te zijn. Merel Roze schrijft beeldend en meeslepend. De liefdesverhouding in haar boek ontwikkelt en ontknoopt zich anders dan de mijne. Dat was nu juist zo spannend, ze houdt je heel lang in limbo en je twijfelt met de hoofdpersoon mee.

'Fantastica' gaat over het leven van een weblogger die een vol en interessant leven leidt. Middels haar weblog ontmoet ze verschillende personen. Eén daarvan is Jake en met hem ontstaat iets moois.
Denkt ze.
Laat U niet misleiden door berichten uit de media dat dit boek chicklit is. Dat is het niet, Merel Roze schrijft op een hoger niveau.

Dat dit boek in het bijzonder interessant is voor vrouwen wil ik wel beamen.
En dan vooral voor dames zoals ik, die wel eens blind verliefd zijn geweest op een man die een vreemde kruising tussen de ware en de antichrist bleek te zijn. Wie is hij nu echt? Is er een ander? Hoe ga je hier mee om? Is hij nu de ideale man of niet?

Lees, herken en geniet van ‘Fantastica’!