woensdag, augustus 09, 2006

Chaim Potok

Ik heb er oog voor gekregen.
Zelfs op een afstand van ruim 30 meter herken ik een nederlandstalig boek en kan ik meestal inschatten of het wat is of niet. Vreemd maar waar.
Recent gepubliceerde nederlandstalige boeken zien er vrij uniform uit: kaft (kleur, vorm, hoe ingenaaid), Lettertype en de formaat van het boek.
Vorige week zag ik dan ook, terwijl ik een meeting gaf aan mijn nieuwe gasten, vanuit mijn linkerooghoek een nieuw boek in de hotelbibliotheek staan, waarvan ik bijna zeker wist dat het wat was. Waarschijnlijk heb ik er een zintuig voor ontwikkeld (het boekenontdekzintuig). Hoe dan ook, het was gewoon pijnlijk om mijn meeting eerst te moeten afmaken voordat ik daadwerkelijk kon gaan kijken welk boek mijn aandacht had getrokken.
Het was ‘Oude mannen om middernacht’ van Chaim Potok.
In mijn tas gestoken en de dagen daarna gelezen.
Ik had nog nooit iets gelezen van Potok. Een blik op internet opende een wereld waar werd gesproken over Potokiaanse thematiek en symboliek. En ik verkeerde tot gisteren in complete onwetendheid, me enkel bezig houdend met Deboriaanse thematiek.
Maar nu ben ik ingewijd in deze Potokiaanse thematieken. De termen kweken de suggestie dat zijn boeken moeilijk te verteren zijn, doorspekt met ingewikkelde woorden en onleesbare filosofische verhandelingen. Maar niets is minder waar!
De thema’s die Potok bespreekt zijn zwaar - zeer zwaar - maar hij beschrijft ze met een ongelofelijke tederheid, die uitermate ontroerd.
‘Oude mannen om middernacht’ is een trilogie, waarin Davita Chandal een belangrijke rol speelt (volgens de kaft heeft ze de hoofdrol, ik heb dit echter niet zo ervaren). De bundel bevat de novellen: De arkenbouwer, De oorlogsdokter en De troop-leraar.
De beschrijvingen van ogenschijnlijk onbelangrijke personen in de verhalen maken het meeste los bij de lezer. De dokter die ware interesse toont, de arkenbouwer Reb Binyomin, het waren deze korte ontmoetingen met vreemdelingen die de hoofdkarakters verheven, nietig maakten, maar uiteindelijk hielpen overleven.
Wat ik uitzonderlijk vond aan deze trilogie is hoe Potok met zulke eenvoudige bewoordingen vreselijke ervaringen te boek kon stellen.
Het zijn wreedheden die nauwelijks te beschrijven zijn, en toch heeft hij het voor elkaar gekregen, met een pijnlijke zachtheid en zonder ook maar een seconde vulgair of obsceen te worden.
Ook trof ik de afgelopen week in het voorbijgaan ‘Het doorgeefmeisje’ van Paul Koeck en ‘Nieuwe buren’ van Saskia Noort aan. Boeken van een ander niveau, naar ik vermoed doorspekt met obsceniteiten. Mag ook wel eens, zo af en toe, niet?
In ieder geval: Potok is een blijver, ik ga in de toekomst zeker meer van hem lezen!

9 opmerkingen:

Anoniem zei

Mag ik je dan ook 'Mijn naam is Asjer Lev'en 'De gave van Asjer lev' aanraden? Wonderschone boeken over een orthodoxe joodse jongen die talent heeft voor schilderen. Maar volgens zijn ouders verspilt hij zijn tijd. Veel info over het orthodoxe joodse leven (waar de schrijver zelf uitkomt).
Veel leesplezier!

Bibliofilos zei

Dank je, anonymous. Ik heb wel wat over deze boeken gelezen, zal ze wanneer ik weer in Nederland ben gaan kopen.

Anoniem zei

Prachtige titel van 'Oude mannen... '
Ik lees weer helemaal niet. Toch jammer. Ik laat de laatste tijd iedere keer mijn boeken op mijn werk liggen, omdat ik daar graag lees, maar als ik erin begin dan is er altijd een collega die denkt dat ik behoefte heb aan een gesprek.

Anoniem zei

Ik sluit me aan bij anonymous, ook ik vond Mijn naam is Asjer Lev en De gave van Asjer Lev ontzettend mooie boeken. Maar ik kwam voor het eerst in aanraking met Potok via Uitverkoren, ook een schitterende roman. Alle genoemde titels zijn overigens als Rainbow pocket verkrijgbaar, dus vriendelijk voor je portemonnee!
Ik benijd je, dat je pas net de wereld van Potok instapt. Er ligt nog heel veel voor je in het verschiet...

Bibliofilos zei

Jokie, dat is nu het magische aan boeken...de bron is onuitputtelijk en er zijn nog zoveel geweldige werelden te betreden!

Anoniem zei

Lieve Bibliofilos,

Zo te zien gaat het goed met je, aangezien je nog steeds aan het lezen bent. Hier gaat ook alles goed, zeer waarschijnlijk blijf ik voor onbepaalde tijd in het Franse...

Je t'embrasse très fort

Anoniem zei

Jokie, ik heb Uitverkoren ook gelezen, en net als jou vond ik het ook een schitterend boek.

En Bibliofilos, als je die wereld eenmaal ingestapt bent, wil je vast ook 'Twee koffers vol' lezen van Carl Friedman. Gaat over een filosofiestudente die in Antwerpen een bijbaantje heeft als oppas op een orthodox joods jongetje. Een ontroerend verhaal! En ken je de klassieken van I. B. Singer?

Na Carl Friedman, Chaim Potok en I. B. Singer heb ik helaas nooit geen romans meer gevonden die hun overstijgen.

Of heeft iemand tips?

Bibliofilos zei

@Anonymous: Van Singer heb ik 'De duizendkunstenaar van Lublin' gelezen,een boek dat ik vond door bookcrossing en dat me bijgebleven is. 'Vijanden, een liefdesverhaal' staat nog in mijn boekenkast op me te wachten. Meer leuke tips zijn altijd welkom!

@Rene: fijn dat het je goed gaat in Frankrijk! Geniet ervan!

sneuper zei

Jouw bijdrage inspireerde mij tot een bijdrage over mijn beleving van Potok & enkele aanverwanten.
Zie http://boekenblog.blogspot.com, de bijdrage van 1-9-2006.

groet,

sneuper