Pieter Steinz, de boekenalchemist

Een plank vol boeken.
Twee boekenkasten vol boeken.
Nog twee volle in mijn ouderlijk huis en drie goedgevulde kasten op Kreta.

Je zou wel eens de weg kunnen kwijtraken. Het is de vloek en de zegen van de boekenverzamelaar. Er staat altijd wel iets meesterlijks op de planken. Maar keuzes maken wordt moeilijker wanneer er meer opties zijn. Komt nog bij dat ik soms het gevoel krijg dat ik het buurmanboek verdriet zal doen wanneer ik hem laat staan.

Wat moet je lezen als je het even niet meer weet?

Voor deze mensen is er gelukkig Pieter Steinz.
Wie is Pieter Steinz?

Volgens mij is hij een boekenalchemist.
Elke auteur raakte ooit geïnspireerd door een andere schrijver/boek die op zijn beurt ook boeken verslond. Pieter Steinz doet in zijn laatste boek ‘Het web van de wereldliteratuur’ een poging om dit kluwen te ontrafelen.
Stel, je neemt een snufje Frankenstein en besprenkeld dat met een beetje Roald Dahl, wat krijg je dan? Juist…Tommy Wieringa’s ‘Joe Speedboot’.
Hij ziet in één oogopslag verbanden die mij compleet ontgaan. Daarom ben ik heimelijk een beetje verkikkerd op Pieter Steinz. De man is een almachtige veellezer en ik koester daar een grote bewondering voor.

Pieter Steinz is dan ook de enige auteur die ik met knikkende knieën en een rood hoofd ontving toen hij enkele weken geleden voor mijn receptiebalie stond.
Met een stem die ik van mezelf niet herkende kon ik het niet laten om mijn bewondering onder mijn receptiestoel te steken. Ik vertelde mijnheer Steinz dat ik jaren in Griekenland heb gewoond en standaard iedere vrijdagmiddag, door zon en hitte, kilometers reed om het NRC uit te laten printen. Puur en alleen om de Boekenbijlage en de schema’s van zijn hand.

Voor het geval dat hij zich nog niet voldoende gegeneerd voelde, voegde ik er voor de vorm ook nog aan toe dat al zijn boeken heb.
In tweevoud.
In Griekenland en in Nederland.

Ik vroeg Pieter Steinz om zijn nieuwste boek voor me te signeren en daarna raakten we ‘in gesprek’ over Griekse literatuur en over zijn favoriete boek ‘1984’ van George Orwell (had hij zulke fijne jeugdherinneringen aan).

Mijn collega’s was mijn bewondering voor Steinz ook niet ontgaan. Enkele dagen later maakte ik terloops een opmerking aan een redacteur:
‘Ik heb iets stoms gedaan’, zei ik.
‘Zeker over Pieter Steinz gedroomd’, was zijn antwoord.

Zijn boek 'Lezen& Etcetera, gids voor de wereldliteratuur' blijft mijn favoriet, het is jaren mijn leesbijbel geweest. Vond ik een onbekend boek in een hotelbibliotheek dan zocht ik het op in ‘Lezen & Etcetera’. Stond het, hoe summier ook, hierin vermeld, dan concludeerde ik dat het best de moeite waard kon zijn. En hij heeft me nooit teleurgesteld, wat me met steeds meer enthousiasme zijn boek deed doorspitten.
Ook genoot ik ervan, om starend naar de meesterwerken in mijn kast, in dit naslagwerk de korte biografieën van de schrijvers na te lezen.
Als laatste gaf het me ook een leidraad om verder te zoeken. Steinz geeft uitmuntende alternatieven voor geliefde boeken.

Zijn laatste boek ‘Het web van de wereldliteratuur. Welke 100 boeken hebben de literaire X-factor?’ borduurt hier op voort.

“’Wat niet weerkaatst, bestaat niet’ luidt de kernzin van Tommy Wieringa’s Joe Speedboot, de recentste roman tussen de honderd X-factor boeken in Het web van de wereldliteratuur. Natuurlijk geldt dat ook voor literatuur: een boek wordt alleen een klassieker als het op alle mogelijke manieren weerkaatst wordt: door lezers, door critici, door andere boeken. Maar je kunt met evenveel recht zeggen: ‘Wat niet weerkaatst, ontstaat niet.’”

Pieter Steinz heeft nog een boek genaamd ‘Lezen op locatie’ op zijn naam staan. Een boekenselectie op basis van landen en streken. Een gids voor reizigers, om een boek voor in de koffer uit te kiezen. Of voor degenen die juist niet willen reizen, maar vanuit hun luie stoel een land willen bezoeken.
Ik hoop dat Pieter Steinz ooit nog een boekengids maakt gebaseerd op ‘moods en moments’. Wat te lezen wanneer je verdrietig bent, in zelfmedelijden zwelgt, verliefd bent, gaat trouwen, in de rouw bent of stampvoetend woedend, jaloers, slachtoffer van de maatschappij, etc. etc. Voor elke gelegenheid een ander boek om je erdoor heen te slepen, of om je juist high van geluk te maken.

Op de boekenpresentatie van Pieter Steinz ‘Het web van de wereldliteratuur’ kreeg Tommy Wieringa het eerste exemplaar overhandigd.
In zijn dankwoord vroeg Wieringa zich af ‘of Steinz werkelijk al die boeken gelezen had en of die man niet moest werken.’

Wieringa sloot af met de woorden:

‘Dit boek is een boek om in te dwalen en in te verdwalen.
En dat is helemaal niet erg.
Een mens moet soms verdwalen.
Anders geraak je nergens.’

Bronnen: Foto Wieringa: http://www.epibreren.com/wieringa/index.html, Fotograaf Roeland Fosse. Foto Steinz: http://www.winternachten.nl/winternachten/adeelnemers.php?editie=10045&taal=nederlands

Smullen rond pasen in Griekenland!

Zo zag het er bij de slager uit daags voor pasen. Linksonder liggen de 'Ameletita'. Dit zijn stierenballen. De bruine velletjes zijn schapendarmen.

En die zien er zo uit wanneer ze, samen met pens, tot 'Majeritsa' worden verwerkt. De traditionele paassoep. Smaakt net zoals het eruit ziet!

Dit zijn 'tsigles'. Leek alsof men een nest vogeltjes had geplunderd en ze vervolgens op de barbeque had gegooid.

Lam van het spit, op paaszondag. De kop wordt meestal als laatste opengehakt en leeggelepeld.

Het water loopt je in de mond!

Geen onderdeel van het schaap is ons bespaard gebleven!

Wees overigens gerust. Griekenland staat voornamelijk bekend om zijn heerlijke salades, visjes en ovenschotels.

Alleen dus net niet met de paasdagen.

P.S.: Mocht U een sterke maag hebben kunt op de foto's klikken voor een uitvergroting.

Murakami

Ik verkeer nog een beetje in een schemerwereld, tussen droom en werkelijkheid, tussen twaalf dagen Kreta en mijn eerste werkdag morgen. De lichamelijke landing was hard, het vliegtuig stuiterde bij het neerkomen een keer of drie op de landingsbaan. De psychische landing moet nog komen. Liefst bleef ik nog even in deze tussenzone.

Ik wil niet naar mijn werk.

De eerste dagen op Kreta moest ik allerlei dingen regelen. Achterstallige huur ophoesten, belastingsformulieren invullen, naar de verzekeringsmaatschappij en de telefoon af laten sluiten. Niet mijn idee van een droomvakantie. Daarna was er gelukkig nog voldoende tijd om te genieten, pasen te vieren, uitzonderlijk veel en lekker te eten, vrienden te zien en op het strand te liggen.
In tegenstelling tot Boekengek heb ik wel een boek uitgelezen op vakantie. In het vliegtuig, in de rij bij het belastingskantoor en op het strand las ik ‘Norwegian Wood’ van Haruki Murakami.
Het zal niemand ontgaan zijn dat de hype rondom Murakami mythologische proporties begint aan te nemen. In Japan slapen mensen met zijn boeken onder hun hoofdkussen.

In de documentaire ‘Dinner with Murakami’ verteld een psychologe dat ze door het lezen van zijn boeken haar patiënten beter ging begrijpen.
In ‘De wereld draait door’ sprak Tim Krabbé vol passie over de boeken van Murakami, hoe hij ze las en herlas en binnenkort van plan is ze weer te herlezen.
Ik was dan ook vol verwachtingen. Dacht dat dit zo’n boek was dat mijn grondvesten zou laten schudden. Daar hoopte ik in ieder geval op. Dat zijn de mooiste boeken.

Ik vond het niet. Er was na het lezen van ‘Norwegian Wood’ niets in mij veranderd of door elkaar geschud.

De eerste helft van het boek was ik hierover zelfs een beetje verontwaardigd. Er was me zoveel beloofd door Krabbé en de wereld over Murakami en was dit het nu?
Pas in de tweede helft wist het boek me vast te grijpen en ging ik met plezier doorlezen, af en toe schaterlachend. De karakters in het boek begonnen te leven en ik heb het gevoel dat ik ze ken en begrijp. Het boek is ‘af’, een mooi liefdesverhaal, met kop en staart, waar gevoelsmatig alles aan klopt. Het is een Bildungsroman, waarin de karakters volwassen worden, of – zeer traditioneel Japans, voor de meesten van ons gelukkig ondenkbaar - dit proces afbreken door zelfmoord te plegen. Al met een al best een lekker boek.
Ik zal zeker nog eens iets van Murakami lezen, als ik het tweedehands ergens aan kan treffen. Me naar de boekhandel snellen met een kloppend hart om zijn boek aan te schaffen na de beloftes van anderen doe ik niet meer.
De belofte hield geen stand.

Ik ga vandaag, de dag voor het aanbreken van de werkelijkheid, nog even bivakkeren in de tussenzone. Genieten van het weer, op de fiets de natuur in en net doen of alleen vandaag blijft bestaan. Kop in het zand, kijken wat ik mezelf kan beloven voor de komende maanden.
Belofte maakt immers schuld.