Ik trof 'Nieuwe maan' aan in de open boekenkast van ons buurthuis. Dé plek bij uitstek voor bejaarden in de buurt. Ze spelen er bingo, doen aan ouderenyoga en lezen Koolhaas.
Mijn eerste kennismaking met Anton Koolhaas was zijn boek 'Hond in het lege huis'. Ik las het - inderdaad - voor mijn lijst op de middelbare school.
'Hond in het lege huis' is het enige boek dat ik tot dusver drie maal gelezen heb. En ik hoop dat ik hem nog drie of vier keer mag lezen in dit leven. Iedere tien jaar nog een keer.
'Hond in het lege huis' greep mij vrij fundamenteel aan. Bij de eerste lezing wist ik nog niet waarom. Nu heeft het boek, door mijn eigen levenservaringen, nog meer diepgang gekregen.
Het gaat over het verliezen van je partner, rauwe rouw. Het gaat over het gevoel dat niets klopt, dingen vergeten, dingen ongedaan willen maken.
Ik herken zó het gevoel dat je kunt hebben, op weg naar je werk in de auto; Dat je de deur niet in het slot hebt gedraaid. Of het strijkijzer nog aan zou staan.
Kan me er danig iets bij voorstellen dat je terug zou vliegen naar een vakantie eiland omdat je de beklemmende overtuiging niet van je af kunt zetten dat je een zwerfhond hebt opgesloten in het vakantiehuis. Rouw maakt extra vergeetachtig.
Rouwen, liefde, ongeloof en geloof, symboliek, leven en dood, het mysterie van de natuur en de balans tussen de natuur en de mens. De vernietigende krachten waar we mee kampen. De vreugde maar ook de horror van ons bestaan.
Het zijn allemaal elementen die ik terugvond in 'Nieuwe maan'. Wederom reist een stel af naar een vakantie eiland (net als bij 'Hond in het lege huis').
Nu strijden echter Enno (de man) en Marij (de vrouw) ieder afzonderlijk hun strijd. Enno kijkt naar zichzelf als een teleurstellend mens. Hij heeft weinig bereikt, zijn bedrijf is failliet gegaan en in hem zit een diepe leegte. Voor Marij is hij in wezen een twee keus geweest. Voordat Marij Enno ontmoet had was ze intens gelukkig met een man die volkomen onverwacht in haar armen stierf.
Marij zoekt al decennia lang naar een glimp terug van haar overleden lief en Enno bungelt daar een beetje bij.
Op de mysterieuze Kaap (Koolhaas verteld ons niet in welk land deze Kaap zich bevindt) storten zij zich in een avontuur.
Enno vindt een diep grottenstelsel waar hij iedere dag op verkenning gaat. In dit grottenstelsel blijken zich prehistorische wezens te bevinden. Met gevaar voor zijn leven gaat hij iedere dag een stukje verder met zijn verkenning.
Enig bewijs van zijn ontdekkingen krijgt hij niet mee naar boven. De foto's mislukken. De veren die hij mee wil nemen raakt hij kwijt. Het bloed aan de sabel wordt door een onwetende dronkeman eraf gewassen.
De tochten door de grotten zijn pure hallucinaties - wat dat betreft is dit boek één grote LSD trip. Het is nauwelijks te beschrijven, je kunt het alleen ervaren door het te lezen.
Je begint je als lezer af te vragen: is Enno werkelijk bezig krankzinnig te worden? Of leeft er onder de Kaap een andere wereld. Een wereld waarin het leven leeft op ontbinding? De dood leven geeft?
Uiteindelijk vinden Enno en Marij elkaar meer dan ooit in en door hun afzonderlijke zoektochten.
Een roman vol symboliek en mooischrijverij.
Men spreekt dat woord wel eens uit alsof het een scheldwoord is: 'Mooischrijverij'.
Ik vind het eerder een vereiste. Ik ploeterde me onlangs tot bladzijde 313 in het boek 'Inferno' van Dan Brown. Of het nu aan de vertaling lag of niet, het had totaal niets met taalkunst te maken.
Een verhaal kan nog zó mooi zijn, het is de verteller die het maakt of breekt. Liever lees ik een boek met een slecht verhaal wat mooi geschreven is. De kunstenaar maakt het beeld, niet andersom.
Helemaal mooi is het wanneer de twee elementen elkaar vinden. Én mooi geschreven én een mooi verhaal. Koolhaas beheerst de kunst. Ook voor niet hoogbejaard Nederland zeer de moeite van het lezen waard!
